การวางแผน การกำหนดโครงสร้าง การบริหารจัดการ องค์กร ทั้งระดับ จุลภาค และ มหภาค เป็นหัวใจหลักของนักรัฐศาสตร์ และผู้ที่สนใจจะศึกษาทางด้านรัฐศาสตร์ต้องเข้าใจและเรียนรู้
แผน ( Plan ) หมายถึง วิธีการกระทำที่กำหนดไว้ล่วงหน้า
- แผนงาน ( Program) หมายถึงกลุ่มของโครงการ หลายๆโครงการที่เกี่ยวข้องกัน
- โครงการ ( Project) หมายถึงกลุ่มของกิจกรรมที่สัมพันธ์กัน โดยมีกำหนดเวลาเริ่มต้น และ สิ้นสุด
กระบวนการวางแผนต้องประกอบด้วย
- เก็บวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อกำหนดปัญหา
- กำหนดนิยามและรายละเอียดเกี่ยวกับปัญหา
- กำหนดทางเลือกในการแก้ปัญหา
- ประเมินทางเลือกในการแก้ปัญหา
- การเขียนแผนงาน
- การขออนุมัติแผนงาน
- การเขียนโครงการ
- การขออนุมัติโครงการ
การเขียนโครงการ ( Project ) มีขั้นตอนและหัวข้อดังต่อไปนี้
- ต้องมีหลัการและเหตุผล
- ต้องมีวัตถุประสงค์
- ต้องมีเป้าหมาย
- ต้องมีวิธีการดำเนินงาน
- ต้องมีระยะเวลาในการดำเนินงาน
- ต้องมีหรือแสดงตัวเลขงบประมาณที่จะใช้อย่างชัดเจน
- ต้องมีผู้รับผิดชอบโครงการ
ประเภทของการวางแผน จำแนกได้ 3 หัวข้อหลัก
- การวางแผนแบบสั่งการ ( Directive Planning ) เป็นการวางแผนที่รัฐบาลเป็นผู้กำหนด และควบคุมการผลิต การบริโภค และการใช้ทรัพยากร ( วิธีการนี้ต้นแบบมาจากรัสเซีย )
- การวางแผนแบบชี้นำ (Indicative planning) เป็นการวางแผนที่รัฐบาลวางกรอบทิศทางการพัฒนา เพื่อชักนำให้เอกชนหรือกลุ่มผลประโยชน์ต่างๆดำเนินการ แบบนี้มาจากฝรั่งเศส
- วางแผนส่วนรวม หรือมหภาค Macro planning เป็นการวางแผนโดยรวมทั้งประเทศเพื่อกำหนดจุดมุ่งหมายของการพัฒนา เช่น แผนพัฒนาเศรษฐกิจเป็นต้น
- วางแผนรายสาขา Sectorial planning เป็นการวางแผนเพื่อกำหนดจุดประสงค์เป้าหมาย นโยบาย แนวทาง เช่น แผนพัฒนาการศึกษา การวางแผนประชากร สิ่งแวดล้อมเป็นต้น
- การวางแผนโครงการ Project planning เป็นการวางแผนในระดับจุลภาค Micro planning เป็นการวางแผนโครงการแต่ละสาขาของการพัฒนาในแต่ละพื้นที่ เช่น จังหวัด อำเภอ ตำบล หมู่บ้าน
- วางแผนระยะยาว Long Term planning เป็นการประเมินแนวโน้มการพัฒนาระยะยาวของประเทศ
- แผนระยะกลาง Intermidiate rang planning , มีระยะเวลาประมาณ 3-7 ปีโดยระบุจุดมุ่งหมายนโยบาย ทรัพยากร แนวทางพัฒนาต่างๆ
- การวางแผนหมุนเวียน Rolling planning เป็นการวางแผนระยะปานกลางอีกรูปแบบหนึ่งที่จัดขึ้นทุกสิ้นปี หรือ มักจะเรียกแผนนี้ว่าแผนทบทวน คือเป็นการทบทวนแผนต่างๆที่ได้ปฏิบัติมาแล้ว
- แผนประจำปี เป็นการวางแผนเชิงปฏิบัติการ หรือเชิงควบคุม
กังวาล ทองเนตร รัฐศาสตร์ การปกครอง มหาวิทยาลัยรามคำแหง
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น
หมายเหตุ: มีเพียงสมาชิกของบล็อกนี้เท่านั้นที่สามารถแสดงความคิดเห็น