กลุ่มโซฟิสต์คืออะไร

กลุ่มโซฟิสต์ ( Sophists)

กลุ่มโซฟิสต์ ( Sophists) เป็นกลุ่มนักปรัชญาการเมืองอีกกลุ่มหนึ่งในยุคกรีกตอนต้น ซึ่งกลุ่มนี้ประกอบด้วยคนมีฐานะทางสังคมค่อนข้างดี กลุ่มนี้ประกอบอาชีพโดยการรับจ้างสอน ( ครู -ทนาย ) เป็นกลุ่มปรัชญาต่างชาติ อยู่ในยุคเดียวกับ โสเครตีส  มีผู้นำกลุ่มคนสำคัญๆได้แก่

• โพรทากอร์ส ( Protagoras )
• จอเจียส          (  Gorgias ) อาชีพเดิมเขาเป็นฑูต
• โพรดิคูส          (  Prodicus)
• ฮิปเปียส           ( Hippias )
• ธราซิมาคัส      ( Trasymachus ) เป็นต้น

กลุ่มโซฟิสต์ ไม่ใช่ชนชาวกรีก หากแต่เป็นชาวต่างด้าว ที่เข้ามาอาศัยทำมาหากินในกรุงเอเธนส์ ซึ่งพวกชาตินิยมในกรีก จะไม่ไว้วางใจพวกโซฟิสต์มากนัก

หลักสำคัญที่กลุ่มโซฟิสต์ใช้ในการสอน

• หลักการสอนของกลุ่มโซฟิสต์ คือ โซเฟีย ( Sophia ) หมายถึงความรอบรู้ ความเฉลียวฉลาด ความชำนาญ
• กลุ่มโซฟิสต์ มีความเชื่อในลัทธิปัจเจกชนค่อนข้างสูง โดยพวกเขาเชื่อว่า คนเป็นเครื่องมือวัดของทุกสิ่งทุกอย่าง

ความยุติธรรม

• โซฟิสต์เชื่อว่าความยุติธรรมเป็นเรื่องของปัจเจกชนที่จะยึดถือสำหรับตน โดยธราสิมาคัสสรุปเรื่องนี้ไว้ว่า หลักสำคัญของความยุติธรรมคือ ผลประโยชน์ของผู้ที่แข็งแรงกว่า
• โซฟิสต์โจมตีกฎหมาย และกฎเกณฑ์ที่ใช้ในการปกครองนครรัฐกรีก ว่ามีความบิดเบือนไปจากธรรมชาติ ซึ่งพวกเขายกตัวอย่างว่า นครรัฐต่างๆของกรีกเองยังมีความแตกต่างกันทางกฎหมาย ซึ่งหาใช่กฎหมายที่แท้จริงของธรรมชาติไม่
• กฎหมายที่มีอยู่อาจเป็นเพียง ข้อตกลงในระหว่างกลุ่มผู้ที่แข็งแรงกว่า เพื่อที่จะใช้กดขี่ผู้ที่อ่อนแอกว่า
• อำนาจคือสิ่งที่สร้างความชอบธรรม ดังนั้นกฎหมายซึ่งมีรากฐานมาจากอำนาจ จึงเป็นเพียงเครื่องมือสำหรับผู้ที่แข็งแรงเท่านั้น โซฟิสต์แนะนำให้คนหันไปหาธรรมชาติ

ความรู้

• กลุ่มโซฟิสต์มองว่า มีความเป็นอัตนัย ขึ้นอยู่กับปัจเจกชน จะคิด จะตีความ ( พูดง่ายๆก็คือแล้วแต่มึงจะคิด ) จะเห็นได้ชัดเจนว่าคำสอนของกลุ่มโซฟิสต์ ขัดแย้งกับคำสอนของ โสเครตีสอย่างสิ้นเชิง ซึ่งโสเครตีส สอนให้คนแสวงหาความจริง ความจริงคืออะไร และโสเครตีสมองว่า ความรู้เป็นหนึ่งเดียว หรือเป็นแบบ ปรนัย หมายถึงความจริงมีหนึ่งเดียว และมีอยู่แล้ว ไม่ใช่การตีความตามใจตัวเอง แบบโซฟิสต์

• แนวคิดของนักปรัชญาของพวกกลุ่มนี้ ไม่เหมือนแนวคิดพวกกรีกโบราณที่เน้นไปในแนวทางของพวกสสารนิยม ที่เน้นศึกษาธรรมชาติ แม้ว่าแนวคิดของสองกลุ่มนี้จะอยู่ก้ำกึ่งระหว่างสสารนิยมและจิตนิยมแต่ก็โน้มเอียงไปทางจิตนิยม โดยพวกโซฟิสท์มองว่า แนวความคิดเป็นเหตุให้คนเรากระทำสิ่งต่างๆ โลกนี้ก็เป็นโลกแห่งมโนภาพหรือจินตนาการของมนุษย์ไม่ได้มีอยู่เองโดยปราศจากมนุษย์ คือไม่เชื่อความจริงในวัตถุนั้นเอง ในขณะที่พวกกลุ่ม สตออิก มองว่า ความรู้ได้มาด้วยผัสสะ และความรู้สึกทางผัสสะ (Sense Impression) ก็สร้างความจริงขึ้นมา โดยพวกเขามองว่า วิญญาณ (Soul) เป็นที่ตั้ง แห่งกระบวนการทางความรู้สึกโดยทั่วไป และให้คำสอนตาม เฮราคริตุส ที่ว่าไฟเป็นธาตุแท้ดั้งเดิมที่สุด ทำให้พวกนี้มองว่า ธรรมชาติเป็นสสาร เป็นเอกภาพที่มีชีวิตและเคลื่อนไหวอยู่เสมอ
• โดยสรุปแล้วกลุ่มโซฟิสต์ เป็นกลุ่มปรัชญาต่างชาติที่สอนแนวทางความรู้ของกลุ่มตนที่ผิดแผกแหวกแนวไปกว่า ความรู้ดั้งเดิมของกรีกโบราณ หรือแม้แต่โสเครตีสเอง ซึ่งกลุ่มชาวกรีกที่มีลักษณะเป็นชาตินิยมจะไม่ยอมรับคำสอนของ กลุ่มโซฟิสต์ ซึ่งโดยทั่วไปมองว่า กลุ่มโซฟิสต์ เป็นกลุ่มที่ให้ความมืดดำทางปัญญาแก่ชาวกรีก เป็นกลุ่มคนที่สอนให้คนละทิ้งคุณธรรม และให้คนหันไปใช้สำบัดสำนวน อวดอ้างโวหาร แข่งกัน สอนให้คนตีสองหน้ากะล่อน ปลิ้นปล้อน กลุ่มโซฟิสต์จึงถูกมองว่าเป็นกลุ่มนำความมืดทางปัญญามาสู่กรีก แต่ก็มีชาวกรีกไม่น้อยที่ศรัทธาในคำสอนของโซฟิสต์

กังวาล ทองเนตร รัฐศาสตร์ ภาควิชาการปกครอง มหาวิทยาลัยรามคำแหง

บล็อกเพื่อนบ้าน >>> Patvc74 >>> Tontawanpundow