วันสำคัญทางพระพุทธศาสนา

วันสำคัญทางพระพุทธศาสนา

• วันสำคัญทางศาสนาหมายถึง วันที่เกิดเหตุการณ์พิเศษ บางอย่างขึ้นในพระพุทธศาสนา โดยมากจะเกี่ยวข้องกับพระพุทธเจ้า 

วันสำคัญในพระพุทธศาสนาในประเทศไทยที่พุทธศาสนิกชน จะประกอบพิธีกรรมทางศาสนาเพื่อระลึกถึงคุณของพระรัตนตรัยจะมีอยู่ 7 วันดังนี้

1. วันมาฆะบูชา

• วันมาฆะบูชา แปลว่า การบูชาในเดือน 3 ซึ่งนับเป็นวันสำคัญวันหนึ่งในพระพุทธศาสนาท่ามกลางพระสงฆ์ ณ เวฬุวันมหาวิหาร โดยพระพุทธเจ้าได้ทรงปรารภเหตุสำคัญ 4 ประการ เรียกว่า จาตุรงคสันนิบาตร แปลว่าการประชุมที่พร้อมด้วยองค์ 4 คือ

1. วันนั้นเป็นวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 3
2. วันนั้นพระอรหันตขีณาสพ จำนวน 1,250 รูปมาประชุมกันโดยมิได้นัดหมาย
3. พระอรหันตขีณาสพ ที่มาประชุมกันในวันนั้นล้วนเป็นผู้บรรลุอภิญญา 6 แล้วทั้งสิ้น
4. พระอรหันตขีณาสพทั้งหมดในวันนั้น เป็น เอหิภิกขุ คือผู้ที่ได้รับการอุปสมบทจากพระพุทธเจ้าโดยตรง

• และอีก 44 ปี ต่อมาในวันเดียวกันนี้มีการปลงพระชนมายุสังขารของพระพุทธเจ้า โดยพรรษาสุดท้ายขณะประทับอยู่ที่ ปาวาลเจดีย์ ใกล้เมืองเวสาลี 
• พระองค์ได้แสดงนิมิตโอภาสแก่ พระอานนท์ว่า ผู้ใดเจริญอิทธิบาทธรรม 4 ประการดีแล้ว ถ้าปรารถนาก็มีอายุยืนอยู่ได้ถึงกัป หรือเกินกัป  ( 1 กัป เท่ากับ 120 ปี ) แต่พระอานนท์คิดไม่ถึงจึงไม่อาราธนาให้พุทธเจ้าอยู่ต่อ

• เมื่อพระอานนท์ออกไปจากเข้าเฝ้า มารจึงเข้ามาให้พระองค์ปรินิพพาน พระองค์จึงรับอาราธนา โดยกำหนดปริพพานในอีก 3 เดือน ข้างหน้า คือวันวิสาขบูชา ดังนั้นวันที่ทรงตัดสินพระทัยปริพพานจึงตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 6 นั่นเอง

2. วันวิสาขบูชา

• วิสาขบูชา แปลว่าการบูชาในวันเพ็ญเดือน 6 เพื่อระลึกถึงพระคุณของพระพุทธเจ้า

วิสาขบูชา เป็นวันสำคัญพิเศษที่สุดในพระพุทธศาสนา คือเป็นวันที่ พุทธองค์ ประสูติ ตรัสรู้ และปรินิพพาน ทั้งหมดเกิดขึ้นในวันเดียวกัน ต่างปีกันเท่านั้นเอง แต่เกิดในวันเพ็ญ เดือน 6 เหมือนกันทุกเหตุการณ์ กล่าวคือ

• ประสูติ  เมื่อ วันศุกร์ วันเพ็ญเดือน 6 เวลาใกล้เที่ยงก่อนพุทธศักราช 80 ปี ณ ป่าลุมพินีเขตต่อระหว่าง กรุงกบิลพัสด์ และกรุงเทวทหะ
• ตรัสรู้  เมื่อ วันเพ็ญ เดือน 6 อีก 35ปีต่อมา หลังจากพระองค์ประสูติ และออกบวชแสวงโมกขธรรมได้ 6 ปี ที่ใต้ต้นโพธิ์ ชื่อว่า อัสสถะ ใกล้แม่น้ำเนรัญชรา ตำบลอุรุ แคว้น มคธ ปัจจุบัน เรียกว่า ตำบล พุทธคยา ประเทศอินเดีย
• ปรินิพพาน  เมื่อ วันเพ็ญ เดือน 6 ในปีที่ 80 ของพระชนมายุของพระองค์ ณ แท่น บรรทม ระหว่าต้นรังคู่ ป่าสาละ เมืองกุสินารา ปัจจุบันเป็นตำบลกุสินาราหรือ กุสินาคาร์ รัฐ อุตตรประเทศ อินเดีย

3.วันอาสาฬหบูชา 

• อาสาฬหบูชา แปลว่า การบูชาใน เดือน 8 เป็นวันสำคัญยิ่งอีกวันหนึ่ง เนื่องจากเป็นวันที่พระพุทธองค์ทรงแสดงธรรมเทศนา เป็นครั้งแรก หลังจากที่พระองค์ทรงตรัสรู้อนุตรสัมมาสัมโพธิญาณ เรียกว่า ปฐมเทศนา โดยพระธรรมที่ทรงแสดงในวันนั้นเรียกว่า ธรรมจักกัปปวัตนสูตร โดยพระองค์แสดงธรรมโปรดครั้งคือคือปัญจวัคคีย์ และโกณฑัญญะ มีดวงตาเห็นธรรมก่อน และขอบวชเป็นพระภิกษุสงฆ์เป็นสงฆ์ รูปแรกในพระพุทธศาสนา ได้นามใหม่ว่า อัญญา โกณฑัญญะ

บทสวดธรรมจักกัปปวัตนะสูตร (ปิดวิทยุที่ด้านข้างบล็อกก่อนค่อยคลิกเปิด )

4.วันอัฏฐมีบูชา

• แปลว่าการบูชาในวันอัฏฐมี หมายถึง การบูชาในวันแรม 8 ค่ำ เดือน 6 ซึ่งเป็นวัน ถวายพระเพลิงพระสรีระสังขารของพระพุทธองค์ ซึ่งเกิดขึ้นถัดจากวันวิสาขบูชามาเพียง 8 วัน

5.วันเข้าพรรษา

• วันเข้าพรรษาตรงกับวันแรม 1 ค่ำ เดือน 8 หรือ แรม 1 ค่ำ เดือน แปด หลังในปีอธิกมาส หรือ ปีที่มี 8 สองหน เป็นวันที่พุทธองค์ทรงอนุญาตให้ภิกษุอยู่จำวัด หรืออยู่ประจำที่มิให้ไปพักแรมที่อื่นตลอดระยะเวลา 3 เดือน ไปสิ้นสุดเมื่อ วันเพ็ญ 15 ค่ำ เดือน 11

แต่ก็มีข้อยกเว้นเอาไว้ในกรณีจำเป็น 4 กรณี ที่ภิกษุ มีเหตุต้องไปจำวัดที่อื่นดังนี้

1. เพื่อนสหธรรมิก คือภิกษุสามเณร บิดามารดาเจ็บป่วย เพื่อไปพยาบาลได้
2. เพื่อนสหธรรมิกอยากจะลาสิกขา ไปเพื่อระงับมิให้ลาสิกขาได้
3. ไปเพื่อกิจของสงฆ์ เช่น หาอุปกรณ์มาซ่อมกุฏิ วิหารที่ชำรุด
4. หากทายก นิมนต์ไปทำบุญ จะไปเพื่อฉลองศรัทธาก็ได้ ด้วยอนุโลม

แต่การไปพักแรมที่อื่นตามเหตุ 4 ประการที่กล่าวมานั้นพระองค์อนุญาตได้ครั้งละไม่เกิน 7 วัน เรียกกรณีนี้ว่า สัตตาหะ

• การเข้าพรรษานี้กำหนดให้เป็น  2 ช่วงคือพรรษาแรก กำหนดตั้งแต่ แรม 1 ค่ำ เดือน 8 ถึงกลางเดือน 11 เรียกพรรษานี้ว่า ปุริมพรรษา หรือพรรษาแรก
• พรรษาหลังหรือช่วงที่ 2 กำหนดตั้งแต่ แรม 1 ค่ำ เดือน 9 ถึงกลางเดือน 12 เรียกว่า ปัจฉิมพรรษา หรือพรรษาหลัง พระพุทธองค์ทรงอนุญาตไว้เผื่อ กรณีสงฆ์ที่หาที่อยู่จำพรรษาไม่ได้หรือยังมีกิจที่ต้องทำค้างอยู่ ให้เข้าพรรษาใน ช่วงนี้แทนได้โดยไม่ผิดพระวินัย

6.วันออกพรรษา

• ออกพรรษาตรงกับวันเพ็ญ 15 ค่ำ เดือน 11 เป็นวันครบ 3 เดือนแห่งการจำพรรษาพอดี และได้ปฏิบัตตนในพรรษาไม่จาริกไปสถานที่ต่างๆและเหล่าสงฆ์ทั้งหลายได้ใช้ชีวิตอยู่ร่วมกันตลอดพรรษา มีโอกาสได้ตักเตือน เกี่ยวกับความประพฤติที่เสื่อมเสีย หรือเรียกอีกอย่างว่า วันมหาปวารณา

7. วันเทโวโรหนะ

• วันเทโวโรหนะ หมายถึงวันที่พระพุทธเจ้า เสด็จลงจากเทวโลก มาสู่มนุษย์โลก ปัจจุบันประเพณีนี้ได้จำลองเหตุการณ์ อัญเชิญพระพุทธรูปปางประทับยืน 1 องค์ นำหน้าแถวสงฆ์ ส่วนประชาชนที่มาใส่บาตรจะยืนหรือนั่ง 2 แถวหันหน้าเข้าหากัน โดยเว้นทางหว่างกลางให้สงฆ์เดินผ่าน

>>>>  หลักธรรมในพระพุทธศาสนา <<<<

กังวาล ทองเนตร