ปรัชญาคืออะไร

อริสโตเติ้ล

ปรัชญา คือ วิชาที่ว่าด้วยหลักแห่งความรู้และความจริง มีเนื้อหาอยู่ 3 ส่วน คือ

1.  ความจริง คืออะไร  เรียกว่า อภิปรัชญา

2. เรารู้ความจริงได้อย่างไร  เรียกว่า ญาณวิทยา

3 .  เราจะปฏิบัติตนอย่างไรจึงจะสอดคล้องกับความจริง ( จริยศาสตร์ )

•           ปรัชญา มาจากรากศัพท์ ในภาษา สันสกฤตว่า ปรฺ แปลว่า ประเสริฐ และ ชฺญฺา  แปลว่าความรู้    แปลตรงๆ ก็คือความรู้อันประเสริฐ  นั่นเอง

ปรัชญา ยังแบ่งออกตามยุคได้ดังนี้

•  ปรัชญา ดึกดำบรรพ์ หมายถึงแนวคิดของมนุษย์ ดึกดำบรรพ์ ตั้งแต่เริ่มมีมนุษย์เกิดขึ้นบนโลกนี้

•  ปรัชญา ยุค โบราณ  เริ่ม ก่อน ค.ศ. 1500- ค.ศ. 529 เริ่มมีการบันทึกเป็นลายลักษณ์อักษร เช่นคัมภีร์พระเวท ของอินเดีย คัมภีร์ เม็มฟิส ของอียิปต์ คัมภีร์ โทราห์ ของยิว เป็นต้น

• ปรัชญายุคกลาง เริ่ม ค.ศ. 529 - 1500 มีการใช้สัญลักษณ์ไม้กางเขนเป็นธงเมื่ออกรบของพวกคริสเตียน

• ปรัชญายุคใหม่ เริ่ม เมื่อ ค.ศ.1500  ถึงปัจจุบัน ยุคนี้ มีความเคลื่อนไหวการปฏิรูปศาสนา ทำให้ปรัชญาสมัยนี้มีอิสระจากศาสนามากขึ้น ต่อมาได้มีการให้ความสำคัญกับวิธีคิด ที่เป็น

•  แบบ นิรนัย Deduction คือการหาความรู้โดยอาศัยความรู้เดิมที่มีมาก่อน

• และ แบบ อุปนัย Induction คือการแสวงหาความรู้แบบใหม่จากการสังเกตุด้วยประสาทสัมผัส คือ ตา หู จมูก ลิ้น กาย รวมถึง สามัญสำนึกด้วย

• อภิปรัชญา เป็นหนึ่งในสาขาใหญ่ของวิชาปรัชญา ทั้ง 3 สาขาหลักของปรัชญามีดังนี้

1 .ญาณวิทยา หรือทฤษฎีแห่งความรู้  (Epistemology or Theory of Knowledge.)

2 .อภิปรัชญา หรือ  ภววิทยา  ( Metaphysics or Ontology)

3. คุณวิทยา  ( Axiology )   

• อภิปรัชญาเรียกอีกอย่างว่า ปรัชญาบริสุทธิ์ คือเป็นเนื้อหาของวิชาปรัชญาแท้ๆนั่นเอง หรือมักเรียกว่าเป็น ปรัชญาเก่า ปรัชญาสมัยโบราณ

กังวาล ทองเนตร